CIT – czym jest i kto musi go zapłacić?

Prowadząc firmę, należy liczyć się z koniecznością opłaty, jaką jest podatek dochodowy. W przypadku osób prowadzących działalność gospodarczą płatnikiem tego podatku jest przedsiębiorca.

Przedsiębiorca, w świetle prawa, jest osobą fizyczną i podlega ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych z dnia 26 lipca 1991 r. Inaczej sprawa wygląda w przypadku osób prawnych, które to podlegają ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych z dnia 15 lutego 1992 r.

• osoby prawne, czyli podmioty posiadające osobowość prawną, jak spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki akcyjne, fundacje, stowarzyszenia, spółdzielnie,
• spółki kapitałowe w organizacji,
• jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej (wspólnoty mieszkaniowe, placówki oświatowe), nie wliczają spółek niemających osobowości prawnej,
• spółki komandytowo-akcyjne, które mają siedzibę lub zarząd w Polsce,
• podatkowe grupy kapitałowe (zarejestrowane w urzędzie skarbowym grupy składające się z co najmniej dwóch spółek prawa handlowego mających osobowość prawną, które funkcjonują w związkach kapitałowych i spełniają określone warunki),
• spółki niemające osobowości prawnej, ale mające siedzibę lub zarząd w innym państwie, o ile przepisy podatkowe tego państwa traktują je jak osoby prawne i podlegają w tym państwie opodatkowaniu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągania.

• Skarb Państwa
• Narodowy Bank Polski,
• jednostki budżetowe, fundusze celowe utworzone na podstawie odrębnych ustaw,
• przedsiębiorstwa międzynarodowe i inne jednostki gospodarcze utworzone przez organ administracji państwowej wspólnie z innymi państwami,
• gminy w zakresie dochodów własnych,
• Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa,
• Zakład Ubezpieczeń Społecznych, fundusze emerytalne i inwestycyjne,
• Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej,
• wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej,
• organizacje religijne.

Ustawa CIT wymienia podstawowe stawki podatku od osób prawnych. Pierwsza, standardowa, to 19 procent podstawy opodatkowania. Druga stawka jest obniżona i wynosi obecnie 9 procent podstawy opodatkowania. Ta ostatnia przewidziana jest dla małych podatników (przychód ze sprzedaży brutto w roku podatkowym nie przekroczył 2 mln euro), też dla tych, którzy dopiero rozpoczynają działalność i obejmuje również przedsiębiorców, u których przychody, inne niż z zysków kapitałowych osiągnięte w danym roku podatkowym, nie przekroczyły 1,2 mln euro.

Powyższe stawki oblicza się od podstawy opodatkowania. Podstawa opodatkowania to dochód, czyli inaczej nadwyżka sumy przychodów pomniejszona o koszty jego uzyskania w danym roku podatkowym Dochód ten musi być też pomniejszony o ewentualne darowizny (10 procent darowizny lub 100 procent w przypadku darowizny na cele opiekuńczo- charytatywne na rzecz kościoła czy związku wyznaniowego), wydatki poniesione na prace badawczo rozwojowe (do 50 procent) i wydatki na nowe technologie. Dopiero od tak wyliczonego dochodu odliczamy odpowiednio 19 lub 9 procent.

Podatnicy CIT, po zakończeniu roku podatkowego, zobowiązani są do złożenia deklaracji podatkowej o osiągniętym w tym roku dochodzie lub stracie. Do tego służy formularz CIT-8. Rozliczenie roczne, to nie tylko złożenie zeznania rocznego, ale również zapłata podatku. W sytuacji, gdy firma w danym roku podatkowym nie osiągnęła żadnych dochodów ani nie posiada kosztów, także składa CIT-8, zwany zerowym. CIT za rok ubiegły, należy złożyć do 31 marca roku kolejnego.

W ciągu roku opłaca się tylko zaliczki na podatek, miesięcznie lub kwartalnie, ale wówczas nie trzeba w tym czasie już składać deklaracji podatkowych.

Kwotę podatku należy opłacić w ciągu 3 miesięcy od zakończenia roku podatkowego. Jeśli jest taki sam, jak rok kalendarzowy, wówczas wpłaty należy dokonać do 31 marca kolejnego roku.

Podstawowy podatek CIT to 19 procent. Niższy, 9-procentowy podatek obowiązuje osoby prawne wymienione wcześniej. Podatek, o którym mowa, został w roku 2019 obniżony z 15 procent, stąd nazwa CIT–15.

Kwotę 1,2 mln euro, stanowiącą próg niższej stawki podatkowej, oblicza się według średniego kursu euro ogłaszanego przez NBP pierwszego dnia roboczego października poprzedniego roku podatkowego, w zaokrągleniu do 1000 zł. Po przekroczeniu wskazanej w ustawie CIT kwocie obowiązuje już stawka 19 procent.

Ostatnio zrobiło się dość głośno o nowym podatku nazwanym estoński CIT. Podatek 0 procent jest przewidziany dla mikro, małych i średnich przedsiębiorstw, posiadających obroty poniżej 50 mln zł. Warunek to, by przedsiębiorstwa w zamian za zerowy podatek, nie wypłacały zysków a pozostawiły je w firmie i przeznaczyły je na rozwój swojej działalności, na inwestycje, technologie itp. Zostawienie pieniędzy w firmie, ma na celu stworzenie nowych miejsc pracy. Podatek zacznie obowiązywać w 2021 r.

W przypadku zwłoki w zapłacie podatków i zaliczek naliczane są odsetki. Aby je wyliczyć, warto skorzystać z kalkulatora odsetek podatkowych.