Karta podatkowa – czym jest i kto może z niej skorzystać?

Jest to specjalna forma opodatkowania, która oferuje przedsiębiorcom znaczne uproszczenia w rozliczaniu się z fiskusem. Urząd Skarbowy corocznie ustala wysokość należnego podatku na podstawie rodzaju prowadzonej działalności, liczby zatrudnionych pracowników oraz liczby mieszkańców gminy, w której zarejestrowana jest firma.

Główną zaletą karty podatkowej jest stała, miesięczna kwota podatku należnego do zapłaty. Jego wysokość nie jest zależna od dochodu, który firma osiąga w danym miesiącu. Dodatkowo karta podatkowa zwalnia z obowiązku prowadzenia ksiąg rachunkowych. Pozwala to często zmniejszyć wysokość podatków, które opłaca przedsiębiorstwo. Najbardziej przydaje się to firmom, które generują wysokie przychody oraz posiadają siedziby w małych miejscowościach. W przypadku innych form opodatkowania ich dochody zostałyby opodatkowane procentem zamiast stałej stawki.

Niestety, karta podatkowa to swoisty miecz obosieczny – jeśli przedsiębiorstwo nie wygeneruje żadnych przychodów, to i tak konieczne będzie zapłacenie podatku za ten miesiąc w jego pełnej wysokości.

Wybór tej formy opodatkowania możliwy jest tylko w pewnych określonych przypadkach:

• Właściciel firmy nie może prowadzić pozarolniczej działalności gospodarczej.
• Małżonek przedsiębiorcy nie może prowadzić własnej zarejestrowanej działalności gospodarczej, której zakres pokrywa się z działalnością przedsiębiorcy.
• Karta podatkowa nie umożliwia również wytwarzania produktów, półproduktów oraz towarów objętych akcyzą lub innym podatkiem na mocy odrębnych praw.
• Przedsiębiorca jest zobowiązany do zatrudniania pracowników na mocy umowy o pracę. Niedozwolone jest zawieranie umów cywilnoprawnych. Od tej zasady występuje pewien wyjątek. Jest nim sytuacja, w której do przeprowadzenia innych, specjalistycznych czynności niezwiązanych ze standardowym zakresem działalności zatrudnia się zewnętrzny podmiot gospodarczy.

Należy również pamiętać o nieprzekraczaniu maksymalnego limitu zatrudnionych pracowników. Limity są różne w zależności od profilu działalności.

Przykładowo, jeśli firma przedsiębiorcy zajmuje się sprzedażą waty cukrowej oraz prażeniem kukurydzy w miejscach turystycznych, to maksymalnie może zatrudnić on tylko jednego pracownika. Natomiast osoba prowadząca salon świadczący usługi manicure oraz pedicure może jednocześnie zatrudniać 5 pracowników.

Głównym przywilejem płynącym z korzystania z karty podatkowej jest duże uproszczenie wszystkich formalności związanych z rozliczaniem się z fiskusem. Przedsiębiorca zobowiązany jest do miesięcznego opłacania podatku w ściśle określonej wysokości. Kwota podatku zależy od liczby zatrudnianych pracowników, rodzaju prowadzonej działalności oraz wielkości miejscowości, w której zarejestrowana jest firma.

Wysokość podatku jest ustalana przez Urząd Skarbowy pod koniec roku, wtedy też publikowana jest kompletna karta podatkowa. Na 2020 rok dokument ten został podany do wiadomości publicznej 5 listopada 2019 r. Obowiązuje on przez cały następny rok.

Karta podatkowa daje przedsiębiorcy prawo zatrudnienia pracowników na przyuczenie, których nie wlicza się do maksymalnego limitu personelu w przedsiębiorstwie. Możliwe jest również przyjęcie stażystów skierowanych do firmy z lokalnego urzędu pracy.

Uproszczone rozliczanie się ze skarbówką nadal zobowiązuje przedsiębiorcę, aby ten na żądanie swojego klienta wystawił mu rachunek lub fakturę i sam przechowywał jej kopię. Należy również prowadzić ewidencję zatrudnionych pracowników wraz z ich wynagrodzeniami. Dodatkowo, jak zostało to wcześniej wspomniane, wszyscy pracownicy muszą być zatrudnieni w ramach umowy o pracę. Z wyjątkiem czynności specjalistycznych niezwiązanych z profilem działalności, niedopuszczalne są umowy cywilnoprawne. Pracodawca musi też powiadamiać Urząd Skarbowy o wszelkich zmianach w personelu oraz o ewentualnym przekroczeniu maksymalnego limitu pracowników.

Karta podatkowa zmusza również przedsiębiorcę, aby regularnie uiszczał naliczony podatek, nawet w przypadku niewygenerowania przychodu.

Podatek opłaca się najpóźniej w ciągu 7 dni od początku miesiąca. W ostatnim miesiącu roku należy to zrobić przed dniem 28 grudnia. Dodatkowo do dnia 31 stycznia roku następnego należy złożyć deklarację PIT-16A. Wymagana jest również deklaracja PIT-16, którą składa się do dnia 20 stycznia. Na jej podstawie ustalana jest wysokość podatku na cały rok.

Utrata przywileju korzystania z tej formy opodatkowania najczęściej następuje w wyniku znacznego rozrośnięcia się biznesu. Weźmy pod uwagę podany wcześniej przykład salonu manicure. Jeśli firma zdobędzie renomę i co za tym idzie, większą liczbę klientów, to maksymalny limit 5 pracowników może okazać się niewystarczający. Wtedy też, jeśli przedsiębiorca zdecyduję się na zatrudnienie kolejnego personelu, będzie zmuszony do zmiany formy opodatkowania.

Kolejną możliwością, która dotyczy głównie sektora spożywczego, jest wyrób lub sprzedaż produktów objętych akcyzą.

Utrata przywileju korzystania z karty podatkowej może nastąpić również w wyniku niedopełnienia obowiązków formalnych względem Urzędu Skarbowego lub podania danych niezgodnych z rzeczywistością we wniosku o kartę podatkową.

Wysokość podatku zależna jest od miejsca prowadzonej działalności, jej profilu, a także liczby zatrudnianych pracowników. Kwoty te są ustalane każdego roku. Karta podatkowa w 2018 roku znacząco podwyższyła niektóre stawki. Średnio podatek wzrósł o 1,9%. Rok później kolejna wersja dokumentu przyniosła ze sobą podwyżkę o około 1,7%. Największy przeskok czekał przedsiębiorców w 2020 r., kiedy to podwyżki przekroczyły 2%.

Dla przedsiębiorcy niezatrudniającego żadnego pracownika karta podatkowa w 2020 roku zdrożała o około 2%. Natomiast pracodawca zatrudniający 3 osoby musiał co miesiąc zapłacić 2,1% więcej, czyli 336 złotych w skali roku. O ile kwoty te wydają się nieznaczne, to należy pamiętać, że w ogólnym rozrachunku firmy liczy się każda złotówka.