Mobbing w pracy – na czym to polega?

Gdy atmosfera w pracy jest nieprzyjazna, może udzielić się ona każdemu, a tym samym przełożyć się również na wyniki przedsiębiorstwa. Stałe uczucie zdenerwowania, zaszczucia, pomówienia, docinki – to właśnie wtedy możemy mówić o mobbingu w pracy. W Polsce nie mówimy o nim jeszcze tak często jak na Zachodzie, ale nasza świadomość w tym zakresie zwiększa się cały czas.

Mobbing w przepisach

Obowiązujące obecnie w naszym kraju przepisy zapewniają pracownikom ochronę przed mobbingiem. Zgodnie z Kodeksem pracy za mobbing uznaje się „wszelkie działania i zachowania dotyczące pracownika lub skierowane przeciwko niemu, polegające na systematycznym i długotrwałym nękaniu lub zastraszaniu, które wywołują zaniżoną ocenę przydatności zawodowej, poniżają lub ośmieszają, izolują lub wykluczają go z zespołu współpracowników”.

Warto przy tym zaznaczyć, że mobbing może pojawiać się zarówno ze strony pracodawcy – osoby fizycznej czy jednostki organizacyjnej, jak i również ze strony przełożonych lub innych pracowników.

Aby można było mówić o mobbingu, muszą być spełnione następujące przesłanki:

działania i zachowania dotyczą pracownika albo są przeciwko niemu skierowane

pojawia się nękanie, zastraszanie

prowadzone działania i zachowania są długotrwałe i systematyczne

celem jest ośmieszenie, odizolowanie, poniżenie pracownika

dochodzi do zaniżonej oceny przydatności zawodowej pracownika

W przepisach nie znajdziemy jednak informacji na temat tego, w jakim okresie konkretnie takie zachowania muszą występować. Wobec tego może być to zarówno kilka tygodni, jak i kilka lat. Ocena uporczywości oraz długotrwałości jest tutaj zależna od sądu, który rozpatruje przypadki jednostkowo.

Odpowiedzialność pracodawcy wobec ofiary mobbingu

Jako pracodawca powinniśmy pamiętać o tym, że mamy w obowiązku zapobiegać mobbingowi w pracy. Jeśli takie zachowania wystąpią, również musimy postępować zgodnie z przepisami prawa, ponieważ w przeciwnym przypadku sami możemy narazić się na odpowiedzialność.

Pracodawcy ponoszą odpowiedzialność wobec pracowników, którzy stali się ofiarami mobbingu wtedy, gdy u pracownika dochodzi do rozstroju zdrowia lub dochodzi do rozwiązania przez ofiarę stosunku pracy z powodu mobbingu. Oczywiście, te dwa warunki mogą również wystąpić równocześnie.

Odszkodowanie za mobbing

Pracownik ma wtedy możliwość dochodzenia swoich praw na drodze sądowej. Musi do tego celu zgromadzić odpowiednie dowody, na przykład mogą być to dokumenty, w tym dokumenty medyczne potwierdzające rozstrój zdrowia, korespondencja, nagrania rozmów, zeznania światków potwierdzających oskarżenia.

Gdy pracownik będzie chciał wystąpić przeciwko pracodawcy, wówczas może on domagać się wypłaty odpowiedniej sumy jako zadośćuczynienie za doznaną kwotę. W przypadku, gdy doszło do rozwiązania stosunku pracy, wówczas pokrzywdzony może także dochodzić od pracodawcy odszkodowania – jego wysokość nie może być niższa od aktualnego minimalnego wynagrodzenia, natomiast nie ma określonej górnej granicy i powinna ona odpowiadać doznanej szkodzie.