Na czym polega kompensata zobowiązań?
W ramach rozliczeń bezgotówkowych występują kompensaty. Są one traktowane jako jedna z form rozliczeń bezgotówkowych, która traktowana jest jako rozliczanie pomiędzy kontrahentami. Cechą takich kompensat jest możliwość dokonania rozliczeń należności z jednej strony a z drugiej strony zobowiązań przy braku występowania płynności środków płatniczych.
Na rynku obrotu wierzytelności występują przede wszystkim krótkoterminowe zobowiązania przedsiębiorstw, które dotyczą między innymi dostaw usług i towarów. Takie zobowiązania są nabywane przez podmioty gospodarcze a w mniejszej skali również przez osoby fizyczne oraz banki. Jednocześnie występują na rynku wierzytelności można podzielić między innymi na przejęcia aktywów zabezpieczających, przeprowadzenie kompensat, koncentracje kapitałowe.
Podział kompensat
Na rynku kompensat można wyróżnić różnego typu kompensaty co zależy od stosowanego podziału. Jeśli podział realizowany jest z punktu widzenia zarówno zobowiązań i należności wyróżnić można takie kompensaty jak kompensaty finansowe oraz kompensaty towarowe. Kompensaty finansowe są uzależnione w zakresie ich definiowania od udziału przedsiębiorstw gdzie liczba przedsiębiorstw wpływa na rodzaj kompensaty.
Z jednej strony występują kompensaty wzajemne oraz wielostronne. Natomiast kompensaty towarowe to kompensaty, które realizowane są przez pośredników finansowych czy dystrybutorów, którzy nabywają długi podmiotów produkujących wyroby a następnie wykorzystują je do regulowania zakupów towarów, co pozwala na uzyskanie określonego zysku przy zbyciu towarów. Jednak tego rodzaju kompensaty występują w niewielkim stopniu w obrocie gospodarczym.
Dwustronne kompensaty
Za kompensaty dwustronne uznaje się takie, które są realizowane pomiędzy podmiotami gospodarczymi. Występować mogą one również w formie potrąceń podatkowych. Takie kompensaty często nazywane są kompensatami potrąceniowymi. Występowanie kompensat dwustronnych dotyczy najczęściej takich grup podmiotów pomiędzy, którymi występują silne powiązania kooperacyjne.
Jednak są one również stosowane w sytuacji odzyskiwania należności od podmiotów przypadku słabej kondycji finansowej. Zastosowanie kompensat dwustronnych może być całkowite i częściowe, co pozwala nabywcy uzyskać wymierne korzyści w zakresie spłacania własnego długu za część jego wartości w kontekście ceny nabycia wierzytelności.
Kompensaty wzajemne
W ramach kompensat występują również wzajemne kompensaty, które realizowane są w formie przedpłat. Tego rodzaje kompensaty stosowane są w przypadku wzajemnych świadczeń, które nie pokrywają się. Jest to sytuacja, w której podmiot mający zobowiązanie wobec partnera nie jest w określonym momencie wymagalny a ów partner zgadza się na kompensatę przy zastosowaniu odpowiednio naliczonego rabatu.
Przy takich kompensatach gdy poziom należności a także zobowiązania jest różny wówczas kompensacie podlega jedynie część zobowiązania. Pozostałą reszta staję się elementem kompensaty wielostronnej lub stosowana jest również gotówka pozwalają na regulowanie takiego długu.