Ważne dokumenty w obrocie międzynarodowym

Handel międzynarodowy jest obecnie znacznie łatwiejszy niż przed laty. Przedsiębiorcy z Polski coraz częściej decydują się na nawiązywanie kontaktów handlowych z przedsiębiorcami z innych krajów. Gdy także chcemy zdecydować się na handel międzynarodowy, pamiętajmy o tym, że do zakresu naszych obowiązków dojdzie również przygotowywanie odpowiednich dokumentów.

W obrocie międzynarodowym wykorzystuje się wiele różnych specyficznych dokumentów. Są to również dokumenty, które nie występują w obrocie krajowym. Jakie z nich są najważniejsze?

1. Faktura handlowa – to podstawowy dokument w handlu międzynarodowym, który świadczy o tym, że dostawca towaru oddaje go do dyspozycji kupującemu zgodnie z umową.

2. Faktura celna – stosowana w przypadku handlu z niektórymi krajami w celu zastosowania taryf preferencyjnych.

3. Dokumenty przewozowe – dokumenty te zależne są od tego, jakim środkiem transportu będzie przewieziony towar.

• transport samochodowy – CMR – międzynarodowy samochodowy list przewozowy

transport lotniczy – AWB – międzynarodowy lotniczy list przewozowy potwierdzający zawarcie umowy o transport towarów samolotem

transport kolejowy – CIM – międzynarodowy kolejowy list przewozowy, który składa się z oryginału, wtórnika, ceduły przewozowej, pierwopisu ceduły oraz poświadczenia odbioru, a także SMGS – międzynarodowy kolejowy list przewozowy towarów koleją poza wschodnią granicę Polski

transport morski – konosament – ma charakter papieru wartościowego i jest potwierdzeniem zawarcia umowy, kwit sternika, kwit dokowy

transport śródlądowy – konosament żeglugi śródlądowej (konosament rzeczny)

4. Dokumenty spedycyjne – spedytorskie dokumenty przewozowe dla każdego rodzaju transportu, zaświadczenia spedytorskie, spedytorski lotniczy list przewozowy HAWB, konosament transportu multimodalnego.

5. Dokumenty składu – służą do potwierdzenia złożenia towaru w magazynie. Zaliczają się do nich warrant stosowany głównie w transporcie morskim i lądowym oraz kwit składowy.

6. Dokumenty ubezpieczeniowe – są gwarancją, że nawet wtedy, gdy towar ulegnie zniszczeniu czy nie dojdzie do miejsca docelowego, możemy ubiegać się o odszkodowanie. Do dokumentów tych zalicza się polisy ubezpieczeniowe – pojedyncze i generalne, certyfikaty asekuracyjne, noty pokrycia.

Wybrane dokumenty dodatkowe:

- świadectwa pochodzenia – potwierdzają status celny przewożonych towarów, na przykład są to świadectwa przewozowe EUR 1 (preferencyjne), przewozowe ATR (preferencyjne), uniwersalne świadectwa pochodzenia (niepreferencyjne)

- zgłoszenie celne SAD – stosowane przy eksporcie, imporcie i tranzycie

- świadectwa standaryzacyjne – określają spełnienie standardów

- świadectwa lekarsko-weterynaryjne – stosowane przy handlu mięsem

- świadectwa fitosanitarne – dotyczą handlu produktami pochodzenia roślinnego i artykułami rolnymi

- świadectwa liczenia, mierzenia i wagi

- certyfikaty jakości

- świadectwa antydumpingowe

- świadectwa o zaistnieniu okoliczności mogących stanowić podstawę do zwolnienia od odpowiedzialności kontraktowej (siła wyższa)